Animal Tracking – ຂໍ້ມູນພື້ນຖານກ່ຽວກັບການແກະຮ່ອງຮອຍສັດປ່າ
ການແກະຮອຍ ເສົາຫລາ ໂດຍອີງໃສ່ຮ່ອງຮອຍຂອງມັນ ແມ່ນຈະເປັນວິທີ ທີ່ໄວທີ່ສຸດ ທີ່ຈະຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບລະບົບນິເວດ ແລະ ພຶດຕິກໍາຂອງ ເສົາຫລາ ໄດ້ຢ່າງຮີບດ່ວນ ແລະ ຄວາມຮູ້ນີ້ ຈະເປັນພື້ນຖານ ຂອງຄູ່ມືໃນການສໍາຫຼວດ ເພື່ອຊອກຫາ ເສົາຫລາ ແລະ ປະຊາກອນຂອງ ເສົາຫລາ ໃນເຂດສາຍພູຫລວງ
ວິທີການ ການແກະຮອຍສັດປ່າ
ການແກະຮອຍສັດປ່າ (Animal tracking) ເປັນທັກສະພິເສດ ທີ່ມີຄົນຈໍານວນຫນ້ອຍທີ່ສຸດສາມາດເຮັດໄດ້. ການແກະຮອຍສັດຈະຕ້ອງມີຄວາມຮູ້ທີ່ເລິກເຊິ່່ງ ແລະ ຄວາມຮູ້ທີ່ເຂັ້້ມຂຸ້ນ ກ່ຽວກັບຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆຂອງສັດປ່າ ແລະ ພຶດຕິກຳຂອງມັນ. ຄົນທ້ອງຖິ່ນໃນ ສປປລາວ ມີຫຼາຍຄົນເກັ່ງໃນຊອກຫາສັດປ່າ ຫຼືຮ່ອງຮອຍຂອງມັນ, ແຕ່ກໍ່ບໍ່ໄດ້ໝາຍວ່າພວກເຂົາຈະເປັນຜູ້ແກະຮອຍ ທີ່ເກັ່ງ. ການແກະຮ່ອງຮອຍສັດແມ່ນທັກສະທີ່ແຕກຕ່າງ ເຊິ່ງຕ້ອງການຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະຫຼາຍກ່ວາ ຄວາມສາມາດການຊອກຫາສັດ.
ໃນການແກະຮອຍສັດປ່າ, ນັກແກະຮອຍສັດປ່າຈະນຳໃຊ້ທັກສະຂອງພວກເຂົາເພື່ອຊອກຫາ, ຕີຄວາມໝາຍ ແລະ ຕິດຕາມທາງທີ່ສັດພາໄປ; ໂດຍການນໍາໃຊ້ ຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆ ຂອງສັດ ສ້າງ ແລະ ປະໄວ້ ຂ້າງຫລັງ ເພື່ອນຳທາງພວກເຂົາ. ການທີ່ຈະເຮັດວຽກດັ່ງທີ່ກ່າວມານີ້, ນັກເເກະຮອຍຈຳເປັນຕ້ອງມີຄວາມຮູ້ເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບພຶດຕິກໍາຂອງສັດ ແລະ ທັກສະທີດີໃນການແກ້ໄຂບັນຫາ, ເຊິງພວກເຂົາສາມາດສັງເກດ ຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆ ແລະ ຫຼັງຈາກນັ້ນຕີຄວາມຫມາຍຢ່າງມີເຫດຜົນຂອງສິ່ງທີ່ພວກເຂົາພົບເຫັນ, ດັ່ງນັ້ນ ພວກເຂົາ ສາມາດກຳນົດໄດ້ວ່າສັດນັ້ນກຳລັງເຮັດຫຍັງ ແລະ ຄາດຄະເນຢ່າງມີເຫດຜົນວ່າຈະຕິດຕາມຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆຂອງສັດແບບໃດ.
ນັກລ່າຄົນລາວ ຫລາຍຄົນເກັ່ງມີຄວາມສາມາດໃນການຊອກຫາ ສັດ ແລະ ຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆຂອງພວກມັນ, ແຕ່ພວກເຂົາພຽງແຕ່ຕ້ອງເຂົ້າໃຈພື້ນຖານລະບົບນິເວດ ແລະ ພຶດຕິກຳຂອງສັດເພື່ອເຮັດວຽກນີ້ໄດ້; ໃນກໍລະນີທີ່ສັດປ່າມີຢູ່ທົ່ວໄປ ແລະ ບາງລັກສະນະຂອງພຶດຕິກໍາແມ່ນຄາດເດົາໄດ້, ແມ່ນບໍ່ໄດ້ໃຊ້ທັກສະລະດັບສູງເພື່ອຊອກຫາສັດນັ້ນ. ໂດຍພື້ນຖານແລ້ວນັກລ່າສ່ວນຫຼາຍແມ່ນ ຄາດເດົາຫຼາຍກວ່າການຕີຄວາມຫມາຍ ຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆຢ່າງລະອຽດ ເມື່ອເວົ້າເຖິງ ‘ການແກະຮອຍ’. ຄວາມແຕກຕ່າງນີ້ ແມ່ນຄ້າຍຄືກັນກັບນັກຫຼິ້ນໝາກດາມ ທີ່ເກັ່ງ ຜູ້ທີ່ຮູ້ກົດເກນທັງໝົດ ແລະ ສາມາດຄາດເດົາການເຄື່ອນໄຫວຂອງໝາກດ້າມ(ໝາກລຸກ)ໄດ້ ເມື່ອປຽບທຽບກັບນັກຫຼີ້ນໝາກດາມລະດັບໂລກຜູ້ທີ່ສາມາດວິເຄາະໄດ້ຫຼາຍກວ່າການຄາດເດົາ.
ພວກເຮົາເຊື່ອວ່າ ອາດຈະມີຄົນໃນລາວທີ່ໃຊ້ເວລາເປັນຫຼາຍປີ ສະສົມປະສົບການ ເພື່ອຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບຮ່ອງຮອຍຕ່າງໆ ແລະ ພຶດຕິກຳຂອງສັດ ຢູ່ໃນປ່າ ແລະ ມີຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການເກະຮອຍສັດປ່າຢ່າງແທ້ຈິງ, ຄຳຖາມນີ້ ແມ່ນພຽງແຕ່ “ຈະຊອກຫາເຂົາເຈົ້າໄດ້ແນວໃດ?” ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມພວກເຮົາກໍ່ຍັງເຊື່ອອີກວ່າຍັງມີໄວໜຸ່ມຄົນລາວ ຜູ້ທີ່ມີຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຢາກຮຽນຮູ້ທາງດ້ານນິເວດວິທະຍາ ແລະ ພຶດຕິກຳຂອງສັດ ຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ມີທ່າແຮງ ທີ່ຈະກາຍມາເປັນນັກແກະຮອຍສັດ ທີ່ດີໄດ້ ແຕ່ຍັງບໍ່ມີໂອກາດໄດ້ພັດທະນາທັກສະເຫຼົ່ານີ້
ທັກສະການການເກະຮ່ອງຮອຍສັດໄດ້ຮັບການຍອມຮັບ ແລະ ຍົກຍ້ອງຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນສາກົນ ແລະການແກະຮ່ອງຮອຍສັດເປັນອາຊີບສໍາລັບຫຼາຍຄົນ ໄດ້ມີກອງປະຊຸມແລະໂຄງການຝຶກອົບຮົມເພື່ອແລກປ່ຽນປະສົບການແລະສົ່ງເສີ່ມທັກສະຕ່າງໆ. ຊ່ຽວຊານການແກະຮອຍສັດປ່າຕ່າງປະເທດອາດຈະບໍ່ມີຄວາມຮູ້ສະເພາະກ່ຽວກັບປ່າໄມ້ ແລະ ສັດປ່າໃນລາວ ແຕ່ເຂົາເຈົ້າມີທັກສະການແກະຮ່ອງຮອຍທີ່ພິເສດ ເຊັ່ນດຽວກັບທັກສະອື່ນໆ, ການຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບສະພາບການອັນໃຫມ່ແມ່ນຂ້ອນຂ້າງງ່າຍ, ສະນັ້ນ ພວກເຮົາເຊື່ອວ່າການນໍາເອົາຊ່ຽວຊານຕ່າງປະເທດທີ່ມີປະສົບການຢ່າງກວ້າງຂວາງຈາກທົ່ວໂລກມາສົມທົບກັບນັກແກາະຮ່ອງຮອຍສັດປ່າພາຍໃນລາວທີ່ມີປະສົບການແລະ ຊາວໝຸມຜູ້ມີແຮງຈູງໃຈ ຈະເປັນສີ່ງທີ່ດີແລະແນ່ນອນທີ່ສຸດທີ່ຈະດໍາເນີນການຊອກຫາເສົາຫລາ, ແລະນອກຈາກນ້ນຈະໄດ້ຈັດການຝຶກອົບຮົມໃນການແກະຮ່ອງຮ້ອຍສັດແບບມືອາຊີບໃຫ້ກັບຂອງສະມາຊິກທີມງານຊອກຫາເສົາຫລາຢູ່ໃນລາວ.